فولاد سبز و انرژی پاک؛ دو بال توسعه پایدار
اصفهان-محمد رضایی فرد
به گزارش پایگاه خبری فتوح نیوز، صنعت فولاد بهعنوان یکی از پایههای اقتصادی کشور، همواره نقش مهمی در تولید، اشتغال و صادرات ایفا کرده است.
با این حال، این صنعت بهطور سنتی بهعنوان یکی از بخشهای پرمصرف انرژی و منابع طبیعی و همچنین تولیدکننده گازهای گلخانهای شناخته میشود.
در سالهای اخیر و با پررنگ شدن بیش از پیش اهمیت حفظ محیطزیست، مفهوم «فولاد سبز» بهعنوان راهبردی برای ترکیب توسعه صنعتی با مسئولیت زیستمحیطی مورد توجه قرار گرفت.
هدف فولاد سبز، کاهش اثرات زیستمحیطی تولید فولاد، افزایش بهرهوری منابع و حرکت به سمت تولید پایدار است.
شاید فکر کنید فولاد سبز صرفاً یک شعار تبلیغاتی برای توجه قرار دادن حفظ محیطزیست است اما در واقعیت فولاد سبز، چیزی فراتر از یک شعار محسوب میشود.
این مفهوم شامل استفاده بهینه از انرژی، کاهش مصرف آب، مدیریت پسابها و کاهش انتشار گازهای گلخانهای میشود.
در جهان امروز که تغییرات اقلیمی و بحران منابع آب و انرژی دغدغههای اصلی به شمار میآیند، حرکت به سمت تولید سبز نهتنها یک ضرورت محیطزیستی، بلکه یک عامل اقتصادی و رقابتی نیز محسوب میشود.
یکی از نمونههای برجسته اجرای این رویکرد در ایران، شرکت فولاد مبارکه است. این شرکت با تعریف پروژههای گسترده محیطزیستی و انرژی، سعی دارد تولید فولاد را با کمترین اثرات منفی بر محیطزیست ترکیب کند. یکی از محورهای مهم فعالیتهای زیستمحیطی این شرکت، توسعه فضای سبز و پوشش گیاهی در محدوده کارخانه و اطراف آن است.
علاوه بر رعایت الزامات قانونی، این شرکت بخش قابل توجهی از مساحت خود را به فضای سبز اختصاص داده و گونههای متنوع گیاهی را برای حفظ تنوع زیستی کاشته است. این اقدامات، علاوه بر بهبود منظر شهری و منطقهای، نقش مهمی در جذب کربن و کاهش اثرات زیستمحیطی دارند.
کاهش مصرف آب و بهرهگیری از منابع تجدیدپذیر، بخش دیگری از استراتژی فولاد سبز در فولاد مبارکه است. این شرکت با سرمایهگذاری در نیروگاههای خورشیدی و پروژههای تجدیدپذیر توانسته بخش قابل توجهی از برق خود را از منابع پاک تأمین کند.
همزمان، اجرای پروژههای بهینهسازی مصرف آب در تولید و مدیریت پسابها، به کاهش فشار بر منابع آبی منطقه کمک کرده و نمونهای از یک رویکرد صنعتی مسئولانه نسبت به منابع طبیعی محسوب میشود.
علاوه بر موارد فوق، فولاد سبز شامل کاهش انتشار گازهای گلخانهای و مدیریت ردپای کربن محصولات میشود. بر همین اساس فولاد مبارکه با استقرار سیستمهای مدیریتی مطابق استانداردهای بینالمللی، میزان انتشار گازهای گلخانهای را در فرآیندهای تولید اندازهگیری و مدیریت میکند.
این اقدامات، علاوه بر اثرات مستقیم زیستمحیطی، موجب میشوند محصولات این شرکت قابلیت رقابت در بازارهای جهانی با الزامات زیستمحیطی بالا را پیدا کنند.
نمونههای یادشده نشان میدهد که تحقق فولاد سبز نیازمند برنامهریزی بلندمدت، سرمایهگذاری در فناوریهای نوین و فرهنگ سازمانی پایبند به مسئولیتهای زیستمحیطی است.
از این منظر، فولاد مبارکه نهتنها بهعنوان یک تولیدکننده فولاد بلکه بهعنوان یک بنگاه صنعتی با چشمانداز توسعه پایدار، بلکه میتوان اقداماتش را الگویی برای سایر شرکتهای صنعتی در کشور محسوب کرد.
در نهایت، فولاد سبز تنها محدود به کاهش اثرات منفی تولید نمیشود؛ بلکه به معنای همسویی تولید صنعتی با حفاظت از محیطزیست و منابع طبیعی، کاهش وابستگی به واردات انرژی و ایجاد ارزش افزوده اقتصادی پایدار است.
به بیان دیگر حرکت به سمت فولاد سبز، الگویی است که نشان میدهد چگونه یک صنعت بزرگ میتواند همزمان با توسعه اقتصادی، به مسئولیتهای زیستمحیطی خود پایبند باشد و سهم خود را در مقابله با چالشهای جهانی مانند تغییرات اقلیمی و بحران منابع آبی ایفا کند؛ نکتهای که در آیندهای نزدیک شرکتهای ناهمراه را از چرخه صادرات و رقابت در بازارهای جهانی، حذف خواهد کرد.
